De bib in cijfers
01Enkele cijfers waar we trots op zijn
Leesplezier
02E-inclusie, geletterdheid en persoonlijke ontwikkeling
03Met de klas naar de bibliotheek
04Gastvrije en open publieke ruimtes
05Erkende erfgoedbibliotheek
06Aanwinsten oude drukken
Aan de collectie oude drukken werden het voorbije jaar een gevarieerde groep aanwinsten toegevoegd. Van Ludovicus Bloc, de Brugse boekbinder die werkte omstreeks 1500 en zijn naam verwerkte in zijn paneelstempels, kwamen twee lederen bandbekledingen de collectie verrijken (HF 899). Zijn vak- en bijna tijdgenoot Pauwels van Va(e)rdebeke was ook uitgever, zo blijkt uit een klein boekje, overheidsdrukwerk door drukker Pieter de Clerck (Ordonnancien ende statuten … , Brugge, 1559), voor zover bekend een unicum (HF 902).
Brugse auteurs en teksten kwamen in nieuwe edities binnen; aanwinsten van Brugse drukken bracht ons weer iets dichter bij het ultieme doel, de volledige Brugse boekenproductie aan onze gebruikers kunnen aanbieden. Soms gaat het om klein, maar zeldzaam werk, zoals een volks geneeskundig vademecum, Den troost der aermen behelsende liche en souvereyne remedien… (Brugge: Joseph van Praet, [vanaf 1765]) (HF 876) of een schoolboekje wiskunde, J. Maertens, Arithmetica of klaere en verlichte rekenkonst (Brugge: J. Bogaert, 1792) (HF877).
Niet zeldzaam is Patrice Beaucourt de Noortvelde, Description historique de l’église … Notre Dame (Brugge: Joseph de Busscher, 1773), maar niet als het om een presentexemplaar voor Jozef II gaat (HF 892). Dit exemplaar straalt luxe uit, er werden prenten (onder meer de profetie Imago Flandriae) en ingekleurde tekeningen (de praalgraven in de Onze-Lieve-Vrouwekerk) ingevoegd, en ook de provenances (Visart de Bocarmé, André Himpe) zijn bijzonder.
Deze fraaie reeks aanwinsten werd helemaal op het einde van het jaar afgerond met een zeldzame volledige set van de grote werken van Hubertus Goltzius die in 1644|45 uitkwam in Antwerpen (HF 904). Aan dit grote werk – de geschiedenis van de Griekse en Romeinse oudheid, ruim geïllustreerd met de afbeeldingen van antieke munten – had Goltzius in Brugge zijn beste krachten gegeven, op aangeven van Marcus Laurinus, renaissanceman in hart en nieren. Het project verzandde evenwel in financieel gekrakeel en raakte niet af. Pas een eeuw later werd aan Goltzius’ werk alle recht gedaan, weliswaar binnen het Antwerpse boekenbedrijf. Met deze editie van Romanae et graecae antiquitatis monumenta door Balthazar Moretus werd een prachtstuk, een statige set in 5 volumes, van de barokke boekdrukkunst gerealiseerd. De Plantijnse drukkerij, Pieter Paul Rubens als ontwerper van enkele frontispiesen en de Portugees-Antwerpse humanist Ludovicus Nonnius (Nunez) als tekstschrijvers droegen bij tot dit prestige. Het exemplaar dat werd verworven was in de negentiende eeuw in bezit van Engelse bibliofielen en ging op 8 juni 2006 onder de hamer bij Sotheby’s in Londen.
Aanwinsten Brugensia
De collectie Brugensia omvat Brugse werken van na 1830. We streven naar een zo volledig mogelijke collectie publicaties over Brugge, publicaties van Brugse auteurs en publicaties uitgegeven of gedrukt in Brugge. Er worden niet enkel nieuwe boeken aangekocht, we proberen ook hiaten in de collectie op te vullen.
Zo konden we in juni 2019 op een veiling van Arenberg Auctions een hele zeldzame Brugse uitgave aankopen van Poems van Lord Alfred Douglas, in 1908 uitgegeven door P.C. Boutens en gedrukt bij The Saint Catherine Press van de Brugse drukker Eduard Verbeke. De Nederlandse dichter en classicus P.C. Boutens (1870-1943) bracht naast eigen dichtwerk ook vertalingen uit van onder meer Oscar Wilde, en ook van Lord Alfred Douglas, de hartsvriend van Wilde - aan hem richtte Wilde zijn De Profundis, de brief die hij tijdens zijn gevangenschap schreef en die later door Boutens vertaald werd. P.C. Boutens werkte vaker samen met de bibliofiele drukker Eduard Verbeke.
Verbeke (1881-1954) had zijn opleiding in Engeland genoten en was in 1905 in Assebroek gestart met de Imprimerie Sainte-Cathérine. Hij gebruikte graag de Engelse vorm van zijn voornaam (Edward) en van zijn drukkerij (The Saint Catherine Press Ltd).
Enkele jaren geleden kon de bibliotheek reeds enkele bibliofiele pareltjes uit die reeks aankopen. Een mooi stukje Brugse boekgeschiedenis krijgt langzaam vorm.
Topstukken uit onze collectie in het vernieuwde Gruuthusemuseum
Op 23 mei 2019 opende onder grote publieke belangstelling het vernieuwde Gruuthusemuseum. Ook bruikleenstukken, o.a. uit onze bibliotheek, kregen een plaats in de nieuwe opstelling. De handschriften en vroege gedrukte werken die de Openbare Bibliotheek in bruikleen geeft, behoren tot de topstukken van ons bibliotheekerfgoed.
Blikvangers zijn de fraai verluchte Excellente cronike van Vlaenderen uit de late 15de eeuw (ms. 437), de Ovide moralisé-incunabel van Colard Mansion uit 1484 (3877) en het handschrift La pénitence d’Adam (ms. 759). Een selectie uit onze verzameling getijden- en gebedenboeken vonden een plaats in de museumzaal waar de leefcultuur uit de 15de en 16de eeuw aan de orde is.
Ook hier zijn unieke stukken te zien, vaak aanwinsten van de voorbije tien jaar zoals het Sint-Donaas gebedenboek (ms. 742), het gebedenboek met teksten van de Brugse dichter Anthonis de Roovere (ms. 711) en het Bowet getijdenboek, een vroeg 15de-eeuws handschrift dat in Brugge werd vervaardigd voor de Engelse markt (ms. 736). Deze topstukken stellen hoge eisen op het vlak van behoud en beheer. Een boek mag slechts drie maanden per jaar getoond worden; eenzelfde pagina (met lichtgevoelige miniaturen) enkel drie maanden om de drie jaar. We werkten een scenario uit waarbij om de drie maanden stukken worden gewisseld. Ook in het Brugse stadhuis worden wisselend stukken uit de collectie van onze erfgoedbibliotheek tentoongesteld. Zo krijgt het publiek regelmatig de kans om iets nieuws te zien.
Maximaal digitaal
07De mensen achter de bib
08Teambuilding
Op donderdag 6 juni 2019 gingen de collega's van de bibliotheek op teambuilding. ‘s Morgens werd iedereen met een persoonlijk complimentje ontvangen aan het ‘complimentariaat’. Het was de start van een afwisselende dag met een ken-je-collega-quiz en een verrassende zoektocht in het Lappersfortbos. De directie van de bibliotheek bemande die dag de bib samen met enkele gepensioneerde collega’s.
Leestips van bibmedewerkers
In de interne nieuwsbrief van de bibliotheek geven bibcollega’s vaak leestips aan elkaar. En op de bibliotheekwebsite raden zes ‘leesbrigadiers’ boeken aan die hen zijn bijgebleven. We kozen enkele leestips uit: